donderdag 13 december 2007

Fantasiehuisje aan de rand van de stad

Van Dirk Mooij 1900-1960 alle werken

Fantasiehuisje aan de rand van de stad, olieverf, 30,5 x 41, voor 1937, l.o. D.Mooij, bezit H.Mooij

In de stad had Dirk het dus niet naar zijn zin. Hij is uiteindelijk de stad uit gevlucht. Dit vindt misschien zijn oorsprong in de wijken en huizen, waar hij met de vele broers en zussen gewoond heeft, eerst aan de Batavierenstraat 4, vanaf 1906 de Adrianastraat 28, vanaf begin 1907 tot 28-3-1908 de Volmarijnstraat 23 en vanaf die datum tot 18-11-1921 aan de Jufferstraat 37b, twee hoog rechts voor. Deze laatste was gelegen in een zijstraat van de de Wijnhaven. Dat was in de eerste helft van de 19e eeuw nog wel een chique buurt, Anthony van Hoboken had er zijn woonhuis, maar ook bevond zich op de hoek van de Jufferstraat met de Wijnhaven zijn kantoor en opslag. Dit was al eeuwen zo. Aan de weerszijden van de straat bevonden zich zes of zeven pakhuizen. In het midden waren er woonhuizen. Het gezin woonde echter pal tegenover de Zuiderkerk, waar Dirk ook gedoopt was. Vanuit hun huis keken zij over het grote bakstenen hek met metalen spijlen, naar het achterplein van de kerk. De ingang was aan de Glashaven. Dit gaf toch weer een beter uitzicht, dan de huizen, die tegenover andere woon- of pakhuizen waren gelegen. De Jufferstraat was niet echt een heel smalle straat met een benauwde sfeer. Wel waren er in het pand Juffertstraat 37b weekwoningen gevestigd, mogelijk verhuurt aan seizoensarbeiders en zeelui. De woningkaart van de Jufferstraat 37b in het Gemeentearchief bestaan uit zo’n 18 kaarten. Er was dus veel verloop. Het moet ook al enigszins vervallen zijn geweest, want op 20-10-1937 is het onbewoonbaar verklaard en mocht niemand zich er meer inschrijven.
Van Het werk van Dirk Mooij 1900-1960

De Juffertsraat 1908 ter hoogte van de Zuiderkerk met uiterst links het pand 37b, waarvan de eerste verdieping zichtbaar. Dirk woonde op de tweede verdieping rechtsvoor. Vervaardiger: B.H.W. (Henri) Berssenbrugge

In de andere genoemde straten, waren de huizen meer rij aan rij gebouwd en erg monotoon. Zijn verlangen naar de natuur en het buitenleven kan dat beinvloed hebben, dit is ook uit de overlevering bekend. Uit dit schilderij spreekt de afkeer van de stad. Aardig is ook dat de werking van betekenisvolle symbolen hier duidelijk is gebruikt. Henk:

.. ’vandaar dat hij zich een huisje aan de dijk schilderde met in de verte de grote gebouwen van een wereldstad. Hij zet een afgezaagde boom met een hek op de voorgrond, symbolisch, het beperkt de toegang. De boom is afgezaagd, maar heeft een nieuwe loot. Dirk was een optimist, misschien zag hij dit als een toekomstbeeld, de stad ontvluchten.

De exacte datering is moeilijk, maar ik denk dat het i.i.g. van voor de verhuizing naar Barendrecht is, omdat eenmaal in de landelijkheid, is niet logisch jezelf te kwellen met een oud knagend onmogelijk verlangen. Het schilderij is m.i. niet zo positief, ik zie het huisje als vervallen en toekomstloos zich verzetten tegen de oprukkende stad. Henk ziet het als een fantasiehuisje aan de rand van de stad.

Diederik Mooij

Geen opmerkingen: